Przewodnik „Kultura dla Klimatu” ma na celu wsparcie osób działających w sektorze kultury we wprowadzaniu proekologicznych zmian.
Porady w naszym przewodniku pisane są z perspektywy instytucji kultury, czyli najbardziej rozbudowanych form organizacji. Poruszamy się tu zarówno po tzw. obszarach „miękkich”, jak i tych „twardych”, kreatywnych i relacyjnych, administracyjnych i budżetowych – starając się jak najpełniej objąć działania prowadzone w sektorze kultury. Mamy nadzieję, że dzięki przyjęciu wielopoziomowej perspektywy i uwzględnieniu różnych pól aktywności z łatwością odnajdą tu ważne dla siebie wskazówki nie tylko osoby pracujące w instytucjach, lecz także w nieformalnych organizacjach kulturalnych czy osoby twórcze działające niezależnie.
Staramy się podchodzić do tematu ekologii kultury całościowo. Nasz przewodnik nie kończy się na opisaniu klasycznie rozumianych praktyk ekologicznych takich jak segregacja śmieci, oszczędzanie energii, powtórne użytkowanie materiałów. Praktyki te stanowią dla nas jeden z elementów szerszego modelu ekologii kultury, w którym postrzegamy instytucję jako organizm złożony z powiązanych ze sobą obszarów – zależnych od siebie i wzajemnie się przenikających.
Obszarów działań na styku ekologii i kultury jest bardzo dużo, może więc się wydawać, że jest to zadanie trudne i złożone. Ciągle żywy pozostaje też mit, że ekologia musi być droga. Tak naprawdę wiele rozwiązań to rzeczy proste, polegające w dużej mierze na zmianie nawyków. Nie bez powodu „pierwszy krok” w naszym przewodniku – który obejmuje przykłady drobnych transformacji, leżących w zasięgu ręki – zawiera najwięcej rekomendacji. Ekologizacja kultury nie oznacza też nienagannego wprowadzania wszystkich zmian od razu. Warto zacząć od tych, na które mamy bezpośredni wpływ, by następnie sukcesywnie wdrażać kolejne.
W zbiorowym działaniu widzimy szansę na realną, systemową zmianę modelu funkcjonowania kultury i – co za tym idzie – wspólną odpowiedź na wyzwania kryzysu klimatycznego i ekologicznego. Kultura dla Klimatu razem może więcej.
Jak korzystać z przewodnika? Wybierz dogodny dla siebie sposób:
Jeśli chcesz sprawdzić, co konkretnie możesz zrobić w określonym obszarze kultury i chcesz zacząć zmianę od pola, na które masz największy wpływ.
Jeśli chcesz przeprowadzić systematyczną (i systemową) zmianę, obejmującą całą organizację, poczynając od kroków najprostszych, by w kolejnych etapach przejść do działań bardziej skomplikowanych.
Sprawdź, od czego zacząć wprowadzanie zmian w organizacji. Ten etap wymaga zaangażowania w autodiagnozę miejsca pracy, ale nie wymaga pomocy eksperckiej ani nakładów finansowych. Wszystkie działania na tym poziomie możecie wykonać własnymi siłami. Nie są one czasochłonne, obejmują głównie zwiększanie wewnętrznej świadomości, zmianę nawyków, wdrażanie prostych rozwiązań.
Ta faza wdrażania zmian, które wymagają więcej czasu. Wiąże się z przeformatowaniem niektórych rozwiązań funkcjonujących w organizacji, m.in. dotyczących procedur, małej infrastruktury, materiałów czy sprzętu, ale także strategii działania w poszczególnych obszarach. Może pociągać za sobą konieczność przeprowadzenia konsultacji eksperckich i w niektórych przypadkach nakładów finansowych. Wymaga współpracy między działami i szerszego zaangażowania zespołu, by wdrażane rozwiązania wzajemnie się wspierały i były spójne dla całej organizacji.
Ten etap obejmuje działania systemowe – wdrażanie przygotowanych wcześniej procesów i rozwiązań. Znajdują się tu też inicjatywy, które wymagają dużych zmian infrastrukturalnych i/lub dużych nakładów finansowych, i/lub zaangażowania większej liczby innych podmiotów. Warto, by towarzyszył mu audyt wprowadzonych zmian. Wnioski pozwolą wyznaczyć kierunek dla ekostrategii na kolejne lata.