Współzarządzanie
Możesz zainicjować przejście w formułę współzarządzania np. terenem, z którego korzysta kilkoro interesariuszy. Bardzo motywującym przykładem wieloletniej pracy na rzecz konkretnego obszaru jest Osiedle Jazdów w Warszawie. Jest to inicjatywa, która rozpoczęła się od obrony osiedla drewnianych domków fińskich, a przez lata przekształciła się w powstanie wielopodmiotowego konsorcjum, które nie poprzestaje w staraniach nad rozwojem i wdrażaniem modelu współzarządzania terenem. Inicjatywa wyszła od mieszkańców i mieszkanek osiedla, którzy wsparcie znaleźli wśród aktywistów i aktywistek, grup nieformalnych, organizacji pozarządowych. Dzięki skorzystaniu z narzędzi partycypacyjnych udostępnianych przez Urząd Miasta – jak inicjatywa lokalna czy budżet obywatelski – udało się im nie tylko obronić osiedle, lecz także nie rezygnować z demokratycznej formuły pracy. Obecnie osiedle ma wielu równoprawnych gospodarzy: rodziny zamieszkujące w domkach, organizacje pozarządowe wynajmujące domki do prowadzenia swojej działalności, grupy nieformalne, filia domu kultury, formalny zarządca terenu, a także organy miejskie. Na stronie https://jazdow.pl/ znajdziesz szereg tekstów, rekomendacji i historię tego miejsca.
Współzarządzanie może być dobrym narzędziem do stworzenia grupy lokalnych gospodarzy np. placów miejskich czy skwerów, w których otoczeniu znajdują się instytucje kultury. Na stronie projektu Place Warszawy znajdziesz odpowiednie rekomendacje, a także teksty przybliżające ten temat.
Rada Programowa
Jest to narzędzie, które pomaga nadać stałą formułę i pewny status współpracy merytorycznej, włączającej możliwie jak najwięcej podmiotów funkcjonujących na danym terenie. Decyzje merytoryczne wieloczłonowej formacji podejmuje wówczas rada, a nie jedna instytucja. Daje to szerszy wgląd w potrzeby lokalnej społeczności, więcej perspektyw i celów krzyżujących się na tym obszarze. Jednocześnie członkowie i członkinie rady stają się ambasadorami(-rkami) tematów podejmowanych w ramach programu instytucji. Zakres działania rady może dotyczyć terenu, który jest współużytkowany przez wiele podmiotów, ale może też być inicjatywą jednej instytucji, która w prace koncepcyjne nad swoich programem chce włączyć przedstawicielki i przedstawicieli różnych grup ze swojego otoczenia oraz swoją publiczność.
Dobrym przykładem jest tu Rada Programowa Parku Rzeźby na Bródnie, w której skład wchodzą przedstawiciele instytucji sztuki (Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie), reprezentanci lokalnego organu władzy (Wydziału Kultury i Promocji Dzielnicy Targówek oraz radnych), przedstawicielki okolicznych lokalnych instytucji (Ogród Jordanowski, Czytelnia Naukowa), przewodnicząca Dzielnicowej Komisji ds. Społecznych (pokazująca punkt widzenia lokalnych organizacji pozarządowych) oraz inicjator Parku – artysta Paweł Althamer. Wieloczłonowa Rada jest faktycznym gospodarzem Parku Rzeźby i podejmuje decyzje co do realizowanych działań artystycznych. W składzie idealnej rady programowej obecni byliby też: lokalne działaczki i lokalni działacze oraz osoby reprezentujące pozaludzki świat przyrody.
Dzielenie się zasobami
Nawiązywanie współpracy z innymi instytucjami, organizacjami i grupami może mieć fizyczny i zarazem finansowy wymiar – a efektem tego będzie mniejszy ślad węglowy realizowanych przedsięwzięć. Chodzi oczywiście o praktyki dzielenia się, wymiany, zmniejszania nakładów produkcyjnych przy pojedynczych projektach (zobacz: PRODUKCJA WYDARZEŃ PRODUKCJA: MATERIAŁY).
Możesz dzielić się przestrzenią i udostępniać ją innym podmiotom. Możesz dzielić się wyposażeniem – np. stołami, krzesłami, sprzętem multimedialnym, infrastrukturą wystawienniczą i elementami scenografii, tymczasową architekturą. W tym celu warto stworzyć wewnętrzny katalog sprzętów, jak zrobiła np. Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie. Krokiem naprzód będzie stworzenie centralnego katalogu czy magazynu obiektów, który umożliwiałby dzielenie się obiektami lub elementami scenografii między instytucjami i organizacjami na szczeblu miejskim. Ideę tę podjęła w Warszawie Spółdzielnia Kultury, która głównie służy do wymiany między domami kultury, bibliotekami, organizacjami pozarządowymi, grupami nieformalnymi czy grupami mieszkańców. Aby dalej się rozwijała, warto, by dołączyły do tej platformy większe instytucje.
Możesz się dzielić także gośćmi i gościniami, zwłaszcza zagranicznymi. Dotyczy to m.in. kosztów ich sprowadzenia do danego miasta, wykorzystania ich indywidualnego wysiłku włożonego w przemieszczenie się, jak i zmniejszenia śladu węglowego. Wymaga to świadomie prowadzonej polityki programowej kilku instytucji – nastawionych na współdziałanie, a nie konkurowanie. Możesz się dzielić także usługami cyfrowymi, takimi jak np. platforma do spotkań online.